ΤΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΚΑΙ Η ΣΤΡΕΒΛΩΣΗ ΤΟΥ
Το κοινωνικοπολιτικό σύστημα, μέσω του οποίου εξουσιάζονται και καταδυναστεύονται οι λαοί του πλανήτη έχει ως μόνη αξία το χρήμα. Γι' αυτό και έχει επιβληθεί στους πολίτες του κόσμου το δόγμα ότι οικονομική ευμάρεια και ευτυχία είναι έννοιες ταυτόσημες. Η αγοραστική δύναμη καθιστά τον καταναλωτισμό ισχυρό. Και η ένταση του καταναλωτισμού έχει ως απόρροια την αύξηση των κερδών των κρατούντων, που στην εποχή μας δεν είναι πλέον οι στα φανερά ασκούντες εξουσία, στην πραγματικότητα υπηρέτες, αλλά οι οικονομικά ισχυροί, που δεν ελέγχουν μόνο τις τράπεζες και τις πανίσχυρες επιχειρήσεις, τις γνωστές με τον όρο πολυεθνικές, αλλά και τις κυβερνήσεις. Ο εθισμός στην κατανάλωση, ώστε με την πάροδο του χρόνου να γίνει αποδεκτός ο καταναλωτισμός ως στάση ζωής, επιχειρείται εξ απαλών ονύχων. Για τα παιδιά πολυεθνική, της οποίας τα αναψυκτικά «δροσίζουν» μεγάλο πλήθος των πολιτών του πλανήτη είχε ετοιμάσει, εδώ και πολλές δεκαετίες, ένα γέρο καλοσυνάτο και ευτραφή, πρότυπο του καταναλωτισμού, πού ταξιδεύει σε έλκηθρο φορτωμένο με δώρα για όλα τα παιδιά του κόσμου! Η αφετηρία στο βορρά δείχνει περίτρανα τη δυτικοευρωπαϊκή καταγωγή της παράδοσης. Οι Αγγλοσάξονες τον αποκαλούν Σάντα Κλάους, οι Γερμανοί Νικολάους, οι Γάλλοι μπαμπά-Χριστούγεννα και άλλοι αλλιώς.
Καθώς τα χιόνια υποχωρούν, όσο κατέρχεται προς νότο ο γεράκος φαίνεται να συναντά όλο και περισσότερες δυσκολίες. Μάλιστα υποστηρίζουν μερικοί πώς στην Αφρική, στη Νότια Ασία και στη Λατινική Αμερική κανένα παιδί δεν τον αντίκρισε ποτέ! Τί γίνονται τότε τα δώρα του, που προορίζονται για τα παιδιά εκείνου του μέρους του πλανήτη; Κάποιοι ψίθυροι φθάνουν στα αυτιά μας κατά διαστήματα: Τα κρατούν οι έχοντες της Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής για τα δικά τους παιδιά! Κι εκείνος δεν διαμαρτύρεται; Δεν καταγγέλλει την αρπαγή; Αλλά εκείνος είναι ευτραφής, είναι καλοντυμένος, είναι δημιούργημα των εχόντων. Το σύνθημα «για όλα τα παιδιά του κόσμου» είναι πυροτέχνημα για τα μάτια του κόσμου! Είναι σαν τις αποφάσεις του ΟΗΕ και των άλλων οργάνων της διεθνούς κοινότητας. Δεν είναι για εφαρμογή, μονάχα για ψήφιση!
Όμως σε κάποια μέρη γύρω από την πατρίδα μας τα πράγματα είναι συγκεχυμένα αρκετά γύρω από την παράδοση αυτή. Το τραγουδάκι που παλεύει να διατηρηθεί στη μνήμη μας μιλάει για κάποιον που έρχεται από την Καισάρεια. Κι αυτός δεν είναι άλλος από τον άγιο Βασίλειο. Τί κρίμα που τα λόγια του τραγουδιού έχουν τόσο στρεβλωθεί: «Και δεν μας καταδέχεται»! Ποιός; Αυτός που ανάλωσε τη ζωή του στην υπηρεσία των συνανθρώπων του! Αυτός που καυχόταν, όταν ο απεσταλμένος του αυτοκράτορα τον απειλούσε με δήμευση, εξορία και θάνατο, ότι του ανήκαν μόνο κάτι βιβλία και ένα τριμμένο ράσο, ότι όλη η γη είναι του Θεού και ότι έβλεπε τον θάνατο ως μετάβαση στον κόσμο της παντοτινής χαράς! Αυτός που άφησε τον κόσμο αυτόν σε ηλικία σαρανταεννέα ετών, πριν ασπρίσουν τα μαλλιά του δηλαδή, ταυτίζεται από τους ταλαίπωρους και ανερμάτιστους Νεοέλληνες με τον γεράκο των χιονιών. Γι' αυτό βέβαια δεν ευθύνονται οι ξένοι, τους οποίους δαιμονοποιούμε μπροστά στα αδιέξοδά μας! Η ευθύνη της στρέβλωσης μας βαρύνει αποκλειστικά. Επιχειρήσαμε την ταύτιση ίσως επειδή μας ενοχλεί το πρότυπό του. Ζούμε στην εποχή που έχουν στρεβλωθεί τα πάντα. Η ιεράρχηση των αξιών έχει ανατραπεί. Ο καταναλωτισμός και το χρήμα, ως το μέσο για την ικανοποίησή του, εξουσιάζουν τα πάντα. Τί θα μπορούσε να προσφέρει στα παιδιά μας ένας ασκητικός γέρος κατάκοπος από την πεζοπορία (η παράδοση δεν του δίνει ούτε ένα γαϊδουράκι); Αυτός δεν έρχεται να δώσει! Να πάρει από μας ζητά για να κάνει νέες Βασιλειάδες, να δώσει στα παιδιά του κόσμου που δεν αντίκρισαν ποτέ τον γεράκο των εχόντων. Και μείς δεν έχουμε διάθεση να προσφέρουμε. Γι' αυτό μας βολεύει ο γεράκος του Βορρά. Ανήκουμε και εμείς στη χωρία των προηγμένων χωρών! Εμείς οι ακόμη έχοντες, αν και δίπλα μας συνάνθρωποί μας αδυνατούν να ανταποκριθούν στις στοιχειώδεις υλικές ανάγκες και υποχρεώσεις. Οχυρωμένοι με την πανοπλία της εγωπάθειας αποκρούομε τη σκέψη ότι μπορούμε στο εγγύς μέλλον να βρεθούμε και εμείς σε δεινή θέση, οπότε, ως συνήθως, θα στραφούμε κατά της άκαρδης κοινωνίας, η οποία δεν συμπαρίσταται στους πάσχοντες. Αλλά στις σύγχρονες κοινωνίες οι πολίτες έχουν διδαχθεί να αγνοούν τον πλησίον, όσο και αν η φιλολογία περί αλληλεγγύης βρίσκεται διαρκώς στα χείλη των δημαγωγών. Το κοινωνικό κράτος πνέει τα λοίσθια στις δυτικές χώρες και επιβεβαιώνεται το λατινικό γνωμικό της προχριστιανικής εποχής: Homo homini lupus (Ο άνθρωπος για τον άνθρωπο λύκος).
Ο «άι Βασίλης» ο ευτραφής, σε πλήρη αντίθεση προς τον Άγιο Βασίλειο τον ασκητή, εμφανίζεται σε προθήκες καταστημάτων λικνιζόμενος, μέσω μηχανισμού, στους δυτικούς ρυθμούς, τους κουνιστούς! Κάποιοι δήμαρχοι, ευφάνταστοι, φρόντισαν να παρουσιάσουν στο πλάι του την «Αι Βασιλίνα», υπερακοντίζοντας σε στρέβλωση κάθε διαστροφικό νου του ιερατείου του καταναλωτισμού! Και σπεύδουν οι ανερμάτιστοι γονείς να προσφέρουν το δωρεάν θέαμα στα άδολα παιδιά τους γινόμενοι οι ίδιοι διαφημιστές της αθλιότητας! Ασφαλώς και δεν θα κάνουν τον κόπο να διηγηθούν την αληθινή ιστορία του μεγάλου αυτού αγίου της Εκκλησίας μας. Μήπως άλλωστε τη γνωρίζουν; Μήπως θα υποβληθούν στον κόπο να προσέλθουν στην θεία Λειτουργία κατά την πρώτη του έτους, οπότε τελείται αυτή που συνέθεσε ο μέγας αυτός αστέρας; Για το καλό του νέου έτους επέλεξαν άλλες «δράσεις», όλες εμπνευσμένες από το «ιδανικό» του καταναλωτισμού!
Το κακό είναι πως βγαίνουν κατά καιρούς κάποιοι και λένε στα παιδιά, ιδιαίτερα στις χώρες της δυτικής Ευρώπης, πως ο γεράκος αυτός δεν υπάρχει, γι' αυτό μάταια του στέλνουν τα παιδιά γράμματα! Ίσως αυτή η κραυγή να βγαίνει από τα βάθη του υπαρξιακού κενού του συγχρόνου ανθρώπου, που δεν μπορεί να πληρώσει η ακόρεστη κατανάλωση και η προσφορά δώρων. Εμείς, αν θέλουμε να συναντήσουμε τον πραγματικό γέρο και να τον προβάλλουμε ως πρότυπο, πρέπει να στρέψουμε το βλέμμα μας προς την Καισάρεια! Ο μέγας Βασίλειος ζει και αποτελεί πρότυπο, για όσους αναζητούν νόημα στον βίο τους.
Απόστολος Παπαδημητρίου
Ηλεκτρολόγος - Μηχανολόγος Ε.Μ.Π.